Entrevista: Oscar Otero – Letrag

Letrag es una web imprescindible para cualquier diseñador. Oscar Otero, su creador, nos cuenta algo más sobre esta página sobre tipografía

Oscar Otero Letrag

¿Cual es el origen de Letrag?

Pois letrag naceu en 2004 máis ou menos. Estaba comezando a miña carreira profesional como deseñador gráfico e sempre tiña problemas para atopar a tipografía adecuada en cada proxecto. Aínda que tivese claro o estilo e ton que quería, logo era difícil encontrala entre as centos ou miles de tipografías que existen hoxe en día. Entón foi cando se me ocorreu que sería de grande axuda se houbese unha web onde puidese atopar tipografías tendo en conta determinadas características. E aí foi onde comezou o proxecto, primeiro como un simple directorio de tipografías e logo, pouco a pouco funlle engadindo máis información e ferramentas.

Pues letrag nació en 2004 más o menos. Estaba comenzando mi carrera profesional como diseñador gráfico y siempre tenía problemas para encontrar la tipografía adecuada en cada proyecto. Aunque tuviera claro el estilo y tono que quería, luego era difícil encontrarla entre los cientos o miles de tipografías que existen hoy en día. Entonces fue cuando se me ocurrió que sería de gran ayuda si hubiera una web donde pudiera encontrar tipografías teniendo en cuenta determinadas características. Y ahí fue donde comenzó el proyecto, primero como un simple directorio de tipografías y luego, poco a poco fui añadiéndole más información y herramientas.

¿De donde viene tu interés por la tipografía?

Creo que o simple feito de ser deseñador xa leva intrínseco un certo interese pola tipografía xa que é algo fundamental para esta profesión. E logo con letrag, preocupeime moito por documentarme ben e ampliar coñecementos sobre tipografía polo que cantos máis coñecementos adquiría máis medraba o meu interese por este tema. Mirándoo dende unha perspectiva xeral, creo que foi letrag o que fixo que sentise unha fascinación tan grande pola tipografía en vez de ser o froito dun grande interese tipográfico previo. Así que se pode dicir, neste caso concreto, que primeiro foi o ovo e logo a galiña.

Creo que lo simple hecho de ser diseñador ya lleva intrínseco un cierto interés por la tipografía ya que es algo fundamental para esta profesión. Y luego con letrag, me preocupé mucho por documentarme bien y ampliar conocimientos sobre tipografía porque cuantos más conocimientos adquiría más crecía mi interés por este tema. Mirándolo desde una perspectiva general, creo que fue letrag el que hizo qué sintiera una fascinación tan grande por la tipografía en vez de ser el fruto de un gran interés tipográfico previo. Así que se puede decir, en este caso concreto, que primero fue el huevo y luego la gallina.

-¿Has creado alguna vez alguna tipografía?

Fixen un par de tipografías anteriormente a letrag pero non teñen ningún interese. Era na época en que todo o mundo facía webs en flash polo que eu decidín facer o meu portfolio con esa tecnoloxía. Como naquela época puxéranse de moda as tipografías pixeladas, decidín facer unha tipografía propia para usala no meu portfolio. Logo tamén fixen algún bosquexo de tipografía en Illustrator pero que non pasou de aí. Pódese dicir que son tipógrafo porque traballo con tipografías e me intereso por elas pero non son deseñador de tipografías.

Hice un par de tipografías anteriormente a letrag pero no tienen ningún interés. Era en la época en que todo el mundo hacía webs en flash por lo que decidí hacer mi portfolio con esa tecnología. Como en aquella época se habían puesto de moda las tipografías pixeladas, decidí hacer una tipografía propia para usarla en mi portfolio. Luego también hice algún boceto de tipografía en Illustrator pero que no pasó de ahí. Puede decirse que son tipógrafo porque trabajo con tipografías y me intereso por ellas pero no soy diseñador de tipografías.

¿Qué podemos encontrar en Letrag? (ojo te pedimos en la siguiente pregunta que nos hables de forma más amplia sobre el identificador)

Eu creo que o máis interesante é a clasificación tipográfica que propón, baseada máis na historia que na forma concreta das letras. Para iso documenteime bastante, analizando bastantes sistemas de clasificación existentes, lendo textos sobre a orixe de certos estilos, etc. O problema que había era que existían moitos sistemas distintos de clasificación pero estaban obsoletos porque non tiñan en conta a maioría das tipografías nacidas no século XX, cando precisamente neste século se deseñaran máis tipografías ca nunca. Case todos os sistemas de clasificación existentes tiñan unha especie de “caixón de xastre” chamado “tipografías decorativas” onde se metían todas as tipografías que non coincidisen coas categorías clásicas estándar, e dese xeito podías atopar unha tipografía de graffiti ao lado doutra de estilo Art Decó. O máis difícil foi poñerlle sentido a todo iso e poder distinguir entre unha tipografía Punk, unha tipografía Hiphop, outra dadaísta, etc, cousa que non se fixera ata o momento.

Tamén existe unha sección onde se recollen unha serie de artigos tipográficos interesantes que puiden rescatar e traducir, outros que me enviaron algúns colaboradores así como un par de entrevistas que fixen a persoas que consideraba interesantes.

Despois tamén está a blogosfera onde se recollen as novidades dun gran número de sitios web adicados á tipografía, como blogs, portais e incluso vídeos de youtube. Tamén hai un pequeno glosario de termos aínda que está bastante incompleto, unha listaxe de ligazóns a sitios web interesantes, unha pequena sección adicada aos caracteres Unicode, etc.

Yo creo que lo más interesante es la clasificación tipográfica que propone, basada más en la historia que en la forma concreta de las letras. Para eso me documenté bastante, analizando bastantes sistemas de clasificación existentes, leyendo textos sobre el origen de ciertos estilos, etc. El problema que había era que existían muchos sistemas distintos de clasificación pero estaban obsoletos porque no tenían en cuenta la mayoría de las tipografías nacidas en el siglo XX, cuando precisamente en este siglo se habían diseñado más tipografías que nunca. Casi todos los sistemas de clasificación existentes tenían una especie de «cajón desastre» llamado «tipografías decorativas» donde se metían todas las tipografías que no coincidieran con las categorías clásicas estándar, y de esa manera podías encontrar una tipografía de graffiti al lado de otra de estilo Art. Decó. Lo más difícil fue a ponerle sentido a todo eso y a poder distinguir entre una tipografía Punk, una tipografía Hiphop, otra dadaísta, etc, cosa que no se había hecho hasta el momento.

También existe una sección donde se recogen una serie de artículos tipográficos interesantes que pude rescatar y traducir, otros que me enviaron algunos colaboradores así como un par de entrevistas que hice a personas que consideraba interesantes.

Después también está la blogosfera donde se recogen las novedades de un gran número de sitios web dedicados a la tipografía, como blogs, portales e incluso vídeos de youtube. También hay un pequeño glosario de terminos aunque está bastante incompleto, un listado de links a sitios web interesantes, una pequeña sección dedicada a los caracteres Unicode, etc.

Cuéntanos un poco una de las herramientas más destacadas de Letrag, el identificador de tipografías.

Basicamente trátase dun buscador de tipografías tipo cuestionario, onde vas respondendo determinadas preguntas que che vai facendo e finalmente che mostra todas as tipografías que coinciden coas túas respostas. É unha ferramenta moi útil para descubrir o nome desa tipografía que viches nun logotipo ou nun cartel. Foi un dos primeiros engadidos que tivo letrag despois da clasificación tipográfica. En realidade a idea non é orixinal xa que xa había unha web que fai algo así chamada identifont.com pero non me gustaba moito os resultados que ofrecía así que decidín crear a miña propia versión. Loxicamente só busca nas tipografías que hai indexadas en letrag polo que pode que a tipografía que estás buscando non estea, pero en moitos casos pode ser de axuda. A min salvoume máis dunha vez.

Básicamente se trata de un buscador de tipografías tipo cuestionario, donde vas respondiendo determinadas preguntas que te va haciendo y finalmente te muestra todas las tipografías que coinciden con tus respuestas. Es una herramienta muy útil para descubrir el nombre de esa tipografía que viste en un logotipo o en un cartel. Fue uno de los primeros añadidos que tuvo letrag después de la clasificación tipográfica. En realidad la idea no es original ya que ya había una web que hace algo así llamada identifont.com pero no me gustaba mucho los resultados que ofrecía así que decidí crear mi propia versión. Lógicamente sólo busca en las tipografías que hay indexadas en letrag por el que puede que la tipografía que estás buscando no esté, pero en muchos casos puede ser de ayuda. A mí me salvó más de una vez.

¿ y el origen de “»Necesitamos unha tipografía chuliña de cor kiwi, que lle zorregue unha labazada visual á xente»?

Iso é un pangrama, que é basicamente unha frase que inclúe todas ou case todas as letras do abecedario. Deste xeito podes ver como se comporta unha tipografía nun texto e ao mesmo tempo podes apreciar as formas de todas as letras.

Como letrag está tanto en galego como en castelán, precisaba un pangrama galego para usar como mostra por defecto no visualizador de tipografías. Así como en castelán existen moitísimos pangramas, en galego non coñecía ningún así que falei con algúns amigos a ver se me axudaban a inventar un. Este en concreto creo recordar que foi obra de Xabier Cid.

Eso es un pangrama, que es básicamente una frase que los incluye todas o casi todas las letras del abecedario. De esta manera puedes ver cómo se comporta una tipografía en un texto y al mismo tiempo puedes apreciar las formas de todas las letras.
Como letrag está tanto en gallego como en castellano, necesitaba un pangrama gallego para usar como muestra por defecto en el visualizador de tipografías. Así como en castellano existen muchos pangramas, en gallego no conocía ninguno así que hablé con algunos amigos a ver si me ayudaban a inventar uno. Este en concreto creo recordar que fue obra de Xabier Cid.

¿Cuantas horas le dedicas  a Letrag? ¿y para montarlo?

Desgraciadamente agora non lle podo dedicar tempo. Letrag foi un proxecto que me axudou a formarme como deseñador e tipógrafo, onde puiden experimentar moito (tivo moitas outras seccións e deseños que agora xa non están dispoñibles) e onde aprendín moitas das cousas que sei sobre o deseño web. Pero agora teño outros proxectos en mente, así como tamén unha empresa xunto con outros 4 socios chamada A navalla suíza que me absorbe todo o tempo dispoñible. Pero lembro que durante a época na que estiven montando e actualizando letrag dediqueille bastante tempo, non só á web senón á tipografía en xeral.

Desgraciadamente ahora no le puedo dedicar tiempo. Letrag fue un proyecto que me ayudó a formarme como diseñador y tipógrafo, donde pude experimentar mucho (tuvo muchas otras secciones y diseños que ahora ya no están disponibles) y donde aprendí muchas de las cosas que sé sobre el diseño web. Pero ahora tengo otros proyectos en mente, así como también una empresa junto con otros 4 socios llamada A navalla suíza que me absorbe todo el tiempo disponible. Pero recuerdo que durante la época en la que estuve montando y actualizando letrag le dediqué bastante tiempo, no sólo a la web sino a la tipografía en general.

¿Cómo valorarías la importancia de la tipografía dentro del diseño gráfico?

Para min a tipografía é un elemento básico no deseño gráfico. É unha das ferramentas máis importantes á hora de transmitir unha mensaxe e moitas veces creo que se lle debería dar máis importancia da que se lle dá. Por exemplo, nas escolas de deseño, a tipografía ocupa un lugar moi pequeno, relegada moitas veces a unha única materia. Hai que ter en conta que unha boa tipografía pode salvar un mal deseño, pero unha mala elección tipográfica pode estragar facilmente un bo deseño.

Para mí la tipografía es un elemento básico en el diseño gráfico. Es una de las herramientas más importantes a la hora de transmitir un mensaje y muchas veces creo que se le debería dar más importancia de la que se le da. Por ejemplo, en las escuelas de diseño, la tipografía ocupa un lugar muy pequeño, relegada muchas veces a una única materia. Hay que tener en cuenta que una buena tipografía puede salvar un mal diseño, pero una mala elección tipográfica puede estropear fácilmente un buen diseño.

¿Existe interés en Galicia por la tipografía?

A verdade é que si, e cada vez máis. Quizais temos unha certa carencia de profesionais realmente expertos na materia, como por exemplo os deseñadores de tipografías, pero si que hai bastante interese por parte dos deseñadores gráficos. Hai pouco a DAG (da que formo parte) organizou dentro do FEET un taller de tipografía e tivo unha aceptación tan grande que moita xente que tivo que quedar fóra.

La verdad es que sí, y cada vez más. Quizás tenemos una cierta carencia de profesionales realmente expertos en la materia, como por ejemplo los diseñadores de tipografías, pero sí que hay bastante interés por parte de los diseñadores gráficos. Hace poco la DAG (de la que formo parte) organizó dentro del FEET un taller de tipografía y tuvo una aceptación tan grande que mucha gente que tuvo que quedar fuera.

Entrevista: Emma Cid – Torres y Carrera

Nos acompaña Emma Cid, Directora Gallega de Torres y Carrera, una gran profesional que ha empezado una nueva etapa desempeñando este puesto.

EMMA CID Torres y Carrera

¿Quién es Emma Cid?

Emma Cid es licenciada en Ciencias de la Información por la Universidad de Santiago de Compostela. Inicia su actividad profesional como periodista en varios medios de comunicación de Galicia, pertenecientes a los grupos Voz y Prisa. Su trayectoria como asesora de comunicación comienza en el Parlamento de Galicia al frente de la comunicación del grupo parlamentario socialista. En 2005 fue nombrada jefa del gabinete de comunicación de la presidencia de la Xunta de Galicia. En este puesto dirigió la relación de esta institución con los medios informativos y participó en el diseño y ejecución de la estrategia de comunicación de la Xunta de Galicia. En septiembre de 2007 se incorpora a TYC.

¿Cómo afronta el reto de dirigir Torres y Carrera en Galicia?

En un momento como el actual, de profundos cambios económicos y sociales es un gran reto poder contribuir a consolidar nuestra empresa como un referente en el sector. Desde 2003 Torres y Carrera ha crecido cada año en términos cualitativos y cuantitativos y nuestro objetivo es seguir haciéndolo. Seguir como hasta ahora, remando a contracorriente a base de ingenio y creatividad para poder ayudando a nuestros clientes a relacionarse con su entorno.

¿Cómo definiría Torres y Carrera?

Es una consultora de comunicación que interpreta las relaciones públicas como un ejercicio permanente de eficacia e innovación. Un conjunto de personas que trabaja en equipo para ayudar a sus clientes a contarle a su entorno quienes son.

¿Con qué equipo cuenta?

En Galicia contamos con un equipo multidisciplinar formado por 15 consultores especializados en comunicación estratégica de empresas y sectores industriales.

¿Qué representa el mercado gallego para Torres y Carrera que tiene oficinas en Madrid y acuerdos en otros países?

Galicia sigue siendo nuestro referente. Es cierto que nuestra expansión se está produciendo principalmente en Madrid, pero en Galicia contamos con importantes clientes de sectores estratégicos de la economía gallega que nos obligan a reinventarnos cada día. Además estamos convencidos de que, aunque el sector empresarial gallego cada día es más consciente del activo estratégico que representa la comunicación, queda todavía un largo camino por recorrer hasta que lo incorporen como un elemento central de su desarrollo empresarial.

¿Cómo valora el sector de las RRPP y la comunicación en Galicia?

Creo como en el resto de España, el sector de las Relaciones Públicas en Galicia se está adaptando al cambio de modelo que estamos viviendo en el ámbito de la comunicación. La comunicación en red, a través de internet y las redes sociales, nos obliga a replantearnos los clásicos modelos de comunicación bidireccionales y a ser conscientes de que nuestras audiencias claves ya no son meros receptores si no auténticos interlocutores a los que debemos tener presentes en todo el proceso comunicativo.

¿Qué es Puesto Base?

En un momento de sobresaturación informativa como el que vivimos nos hemos planteado recuperar la esencia de la comunicación: los contenidos. Es necesario ratificar la importancia de los datos y apostar por el análisis, la documentación y la gestión del conocimiento para aportar más valor añadido a la consultoría. Puesto Base es eso, es un servicio que centra su actividad en la gestión y tratamiento de datos de sectores estratégicos, lo que nos permite aportar más valor añadido a la consultoría de comunicación.

¿y Sherpas Online?

Sherpas Online es otro servicio que responde a uno de los ejes que va a definir el futuro de nuestro sector, la comunicación online. Con Sherpas Online queremos ayudar a nuestros clientes a complementar la comunicación offline con la online, a optimizar su presencia en el mundo real y en el virtual.

¿Qué proyectos de futuro tiene Torres y Carrera?

Desde un punto de vista profesional, estamos desarrollando un nuevo trabajo  con la Universidad de Santiago de Compostela en el ámbito de la investigación. En concreto, estamos analizando el valor del silencio en el proceso comunicativo.  Pretendemos determinar las claves que se necesitan para entender una escena comunicativa que, por una parte, es más intensa y rica en ofertas pero que, por otra, se encuentra con audiencias más selectivas y formadas.

Desde un punto de vista empresarial, en 2011 queremos fortalecer nuestra capacidad de operar en las redes internacionales del sector y, en este sentido, estamos evaluando las diferentes posibilidades que ofrece el mercado: hablamos de seguir mejorando nuestra presencia internacional a través de nuevas alianzas estratégicas y de participar en la gestión de cuentas internacionales que necesitan desarrollo en España.

¿Cual es la finalidad de la Fundación Torres y Carrera?

La Fundación Alba Torres Carrera es la entidad a través de la que gestionamos nuestra RSC. En concreto, tiene como finalidad contribuir, en la medida de nuestras posibilidades, a mejorar la calidad de vida de los niños de nuestro entorno. La mayor parte de esta responsabilidad social se está vertebrando a través de colaboraciones con centros públicos de enseñanza y asociaciones de padres y madres y se traduce en aportaciones económicas en ámbitos concretos como comedores escolares, material didáctico, dotaciones para bibliotecas, etc…

Entrevista: Chechu Pérez – Creatividade Galega

Hoy charlamos con Chechu Pérez , Presidente de Creatividade Galega, que nos cuenta los primeros pasos de la asociación:

Creatividade Galega

Creatividad Galega ya ha empezado a dar sus primeros pasos y se han abierto grandes expectativas sobre la misma ¿pesa la responsabilidad?

Estamos muy animados. Hemos comenzado con ganas de hacer cosas y notamos que la gente está ilusionada con el proyecto. Se trata de trabajar con humildad y aportar visibilidad sobre nuestro sector, unha industria cultural competitiva que dinamiza la economía y contribuye, de modo muy significativo, al funcionamento de la sociedad gallega desde el punto de vista fiscal, social y cultural.


¿Cómo valoraría el acto de presentación?

Fue algo histórico. Casi 400 personas reunidas con ganas de pasar un rato agradable con compañeros de profesión. Creo que la mayor parte de la gente lo pasó muy bien y hemos hecho bastante ruido. Una buena forma de arrancar y de dar a conocer la asociación, pero ahora toca pasar a los hechos 😉


¿Qué proyectos hay a corto plazo?

El jueves 3 tendremos una reunión de trabajo con representantes de la Asociación de Directores de Comunicación. En los meses siguientes sacaremos una nueva edición de Creatividade Galega  y moveremos por Galicia la exposición con los mejores anuncios. Además, tenemos intención de publicar un manual de buenas prácticas.


¿Y a largo?

Adoptar una postura sectorial unida frente a cuestiones que nos afecten a todos y asesorar a la empresa y a la administración en materia publicitaria. Otras cuestiones son adscribirnos al Club de Creativos como un ente colaborador y fijar un calendario de actividades permanentes cada año.

Los proyectos donde conviven grandes y pequeños siempre existe un riesgo: que los pequeños no se vean representados y los grandes tampoco, ¿cómo afronta este reto Creatividade Galega?

Aspiramos a ser una plataforma integradora y desde el primer momento hemos reparado en esta cuestión. En consecuencia, la junta directiva de la asociación mantiene los equilibrios territoriales y de facturación. De los ocho miembros que componen la actual junta, cuatro proceden de las provincias del norte (A Coruña – Lugo), y otras cuatro del sur (Ourense – Pontevedra). De éstas, la mitad son empresas de gran facturación y la otra mitad pequeños estudios o profesionales independientes. El sistema es un poco complicado, pero tiene en cuenta todas las sensibilidades.


¿El anuario seguirá abierto a todos, sean o no de la asociación?

Sin duda. El anuario de Creatividade Galega es una publicación cuyo objetivo es poner en valor la creatividad realizada en Galicia y convencer a nuestros anunciantes de que conozcan el buen trabajo de las empresas gallegas y las contraten. No es, bajo ningún concepto, la “revista de la asociación”. Estamos preparando una quinta edición con grandes novedades. Un nuevo anuario más selectivo en calidad, pero abierto a todo el mundo y sin conste de participación como ha sido siempre.

Cuéntanos como surgió la asociación.

Lo cierto es que la idea de una asociación autonómica de profesionales nació en Coruña de manera casual durante un encuentro mantenido entre Concha Wert (gerente del Club de Creativos) y unha decena de profesionales del sector. En esta reunión, Concha le propuso a los profesionales gallegos, que se quejaban de que no se hacía nada en Galicia, que siguieran el ejemplo del Club de Creativos. Estos profesionales le tomaron la palabra y recurrieron a nosotros (Alberto, Eva y yo) para poner en marcha el proyecto a partir de la experiencia de Creatividade Galega y coordinar las actividades desde la facultad de Pontevedra. El resto ya es una historia más o menos conocida.

¿Cuantas empresas hay asociadas en este momento?

30 empresas, ocho profesionales independientes, seis socios institucionales, ocho académicos y seguimos creciendo.


¿Qué le diría a las empresas que aún no lo están?

Dos cosas: la primera, que este es un proyecto abierto, integrador y dinámico que busca generar actividades que pongan en valor lo que hacemos. La segunda es que, con la que está cayendo, conviene aunar esfuerzos.

A nivel particular, ¿Qué supone presidir esta asociación?

A Alberto, a Eva y a mí nos hace una enorme ilusión haber impulsado este proyecto. Sin embargo, no olvidamos que nuestro lugar está en la Universidad. En cuanto se estabilice la situación, queremos dejar paso a un/a presidente/a más vinculado/a al mundo de la agencia y ocupar una discreta gerencia. El hecho de que en estos momentos presida la asociación es algo eventual, nada más.

Entrevista: Uxio Broullón – Ilustrador

Hoy charlamos con Uxio Broullón que acaba de recibir el premio Curtocircuito y su ilustración será la imagen del festival de este año. Uxio es considerado uno de los mejores ilustradores del panorama gallego. Por cierto, la foto es así no es que nos hayamos confundido 🙂

Uxio Broullón Ilustrador

¿Cómo influye este premio en tu carrera profesional?

Como inflúe aínda está por ver. De momento é un bo estímulo para seguir traballando nisto. Curtocircuíto é un festival internacional que está medrando máis cada ano e o cartel vaise ver moito. Se gusta, como os comentarios parecen confirmar, agardo que sexa unha boa publicidade para min e consiga máis proxectos grazas ao premio.

Como influye aun está por ver. De momento es un buen estímulo para seguir trabajando en esto. Curtocircuito es un festival internacional que está creciendo más cada año y el cartel va a verse mucho. Si gusta, como los comentarios parecen confirmar, espero que sea una buena publicidad para mí y consiga más proyectos gracias al premio.


¿En qué te has basado para hacer esta ilustración?

A idea do cartel naceu primeiro de entender o festival como trampolín para xente que fai curtas. É un formato audiovisual sen apenas distribución comercial, nin saída para as salas e os festivais son case o único xeito que teñen de compensar o esforzo que supón facer curtas; isto fai que os autores sexan tamén un pouco heroes ou superheroes.
Penso que ao empregar unha ilustración como base do deseño saíu un cartel “fresco” e con personalidade que ten, como dixo Tim Redfrod (director do festival), “moita forza, e rompe a imaxe oficial do Festival».

La idea del cartel nació primero de entender el festival como trampolín para gente que hace cortos. Es un formato audiovisual sin apenas distribución comercial, ni salida para las salas y los festivales son casi la única manera que tienen de compensar el esfuerzo que supone hacer cortos; esto hace que los autores sean también un poco hérues o superhérues.
Pienso que al emplear una ilustración como base del diseño salió un cartel «fresco» y con personalidad que tiene, como dijo Tim Redfrod (director del festival), «mucha fuerza, y rompe la imagen oficial del Festival”.

Festival Curtocircuito

Cuéntanos tus pasos por la ilustración

O certo é que desde pequeno sempre gustei de debuxar. Ao remate dos cursos, pasaba o verán enchendo con debuxos as follas que ficaran sen usar nos cadernos. Antes de estudar deseño e ilustración en Madrid fixera algún cartel e cousiñas soltas en Cangas. Despois, aínda que seguía debuxando, botei oito anos traballando en empresas de rótulos e algo desligado do “mundiño”. Para matar o mono, comecei publicar algún debuxo no meu blog. Entón, hai cinco anos, decidín regresar a Galicia e retomar o oficio este. Case o primeiro que fixen foi asociarme á AGPI, que ao pouco tempo convocou un concurso entre os socios para deseñar un cartel que animase aos ilustradores a asociarse e gañeino. Dese tempo para acá, comecei unha serie de viñetas no blog: “vida carbón”, ilustracións para un vídeo da instalación permanente do Mosteiro de san Pedro de Rocas e entrei traballar en Acordar-Vieiros; alí preparei imaxes para varios webs e artigos do xornal até que pechou. Máis recente están os debuxos que creei para a campaña de lanzamento de Kilómetros y millas, una empresa de tradución e cursos de idiomas no estranxeiro á que tamén lle estou a preparar o web.

Lo cierto es que desde pequeño siempre me gustó dibujar. Al terminar de los cursos, pasaba el verano llenando con dibujos las hojas que habían quedado sin usar en los cuadernos. Antes de estudiar diseño e ilustración en Madrid había hecho algún cartel y cosas sueltas en Yugos. Después, aunque seguía dibujando, eché ocho años trabajando en empresas de rótulos y algo desligado del «mundillo». Para matar el mono, comencé publicar algún dibujo en mi blog. Entonces, hace cinco años, decidí regresar a Galicia y retome el oficio este. Casi lo primero que hice fue a asociarme a  AGPI, que al poco tiempo convocó un concurso entre los socios para diseñar un cartel que animara a los ilustradores a asociarse y lo gané. De ese tiempo para acá, comencé una serie de viñetas en el blog: «vida carbón», ilustraciones para un vídeo de la instalación permanente del Monasterio de San Pedro de Rocas y entré trabajar en Acordar-Veredas; allí preparé imágenes para varios webs y artículos del periódico hasta que cerró. Más reciente están los dibujos que creé para la campaña de lanzamiento de Kilómetros y millas, una empresa de traducción y cursos de idiomas en el extranjero a la que también le estoy preparando la web.


¿Tu mayor satisfacción como ilustrador?

Pois unha das máis grandes foi crear o cartel que acabou sendo unhas das imaxes da AGPI aló onde vai. Acababa de chegar de volta a Galicia e foi un pulo grande para animarme a seguir. Tamén o traballo para Kilómetros y millas me gustou moito facelo, e este premio do Curtocircuito, claro. En xeral, chegar vivir de algo que me gusta facer é unha satisfacción.

Pues una de las más grandes fue crear el cartel que acabó siendo unas de las imágenes de  AGPI allá donde va. Acababa de llegar de vuelta a Galicia y fue un gran empujón para animarme a seguir. También el trabajo para Kilómetros y millas me gustó mucho hacerlo, y este premio del Curtocircuito, claro. En general, llegar vivir de algo que me gusta hacerr es una satisfacción.


¿Cual es tu ejemplo a seguir?

Pregunta complexa. Se me preguntades por influencias… todo pode ser unha influencia, sen ser necesariamente ilustración nin ilustradores, e todo pode ser fonte de inspiración. Lembro os primeiros libros ilustrados que lin de pequeno, os libros de Castelao e Siro López que andaban (e andan aínda) pola casa dos meus pais…  a portada de Seoane para “Memorias de un neno labrego”, “Mortadelo y Filemón” e os tebeos daquela época, as “Novelas Ilustradas”, os debuxos animados… todo iso e moito máis sería o xerme de eu me dedicar a isto da ilustración e o deseño gráfico.

Pregunta compleja. Me lo preguntáis por influencias … todo puede ser una influencia, sin ser necesariamente ilustración ni ilustradores, y todo puede ser fuente de inspiración. Recuerdo los primeros libros ilustrados que leí de pequeño, los libros de Castelao y Siro López que andaban (y andan aún) por casa de mis padres … la portada de Seoane para «Memorias de un niño labrego», «Mortadelo y Filemón» y los tebeos de aquella época, las «Novelas Ilustradas», los dibujos animados … todo eso y mucho más sería el germen para que yo me dedicara a esto de la ilustración y el diseño gráfico.


¿Cual es tu visión de la ilustración gallega en la actualidad?

Hai xente moi boa traballando en todos os eidos da ilustración: en grandes producións de cine de animación de éxito, no mundo da BD, na ilustración en prensa, humor gráfico, libros infantís… Hai moita canteira.
E, poñéndome algo serio, se cadra o único que falta é que se recoñeza o choio dos ilustradores como o que é, unha profesión; porque ás veces, desde fóra, parecen pensar que os que nos dedicamos a isto facémolo por pasatempo, que facer un debuxo non leva tempo nin traballo, que como nos gusta debuxar xa compensa… e non, isto é un medio de gañar a vida como outro calquera e ten que ser remunerado e considerado como tal. Por sorte, está aí a AGPI, que ten traballado moito para dignificar a profesión e axudar e asesorar aos que empezan nisto, hai que dicilo.

Hay gente muy buena trabajando en todos los terrenos de la ilustración: en grandes producciones de cine de animación de éxito, en el mundo de los cómics, en la ilustración en prensa, humor gráfico, libros infantiles … Hay mucha cartera.
Y, poniéndome algo serio, si cuadra lo único que falta es que se reconozca el asunto de los ilustradores como el que es, una profesión; porque a veces, desde fuera, parecen pensar que los que nos dedicamos a esto lo hacemos por pasatiempo, que hacer un dibujo no lleva tiempo ni trabajo, que como nos gusta dibujar ya compensa … y no, esto es un medio de ganar la vida como otro cualquiera y tiene que ser remunerado y considerado como tal. Por suerte, está ahí AGPI, que ha trabajado mucho para dignificar la profesión y ayudar y asesorar a los que empiezan en esto, hay que decirlo.


¿Tus proyectos a corto y largo plazo?

A curto prazo, teño enriba da mesa varios proxectos, entre os que está o web de Kilómetros y millas; e pendente de que saia algún outro máis dos contactos que tiven con editoriais. A mirar se non falta o choio.

A corto plazo, tengo encima de la mesa varios proyectos, entre los que está el web de Kilómetros y millas; y pendiente de que salga algún otro más de los contactos que tuve con editoriales. A mirar si no falta el asunto.

Entrevista: Noelia López – FrutoDs

Hoy conocemos  el estudio pontevedrés FrutoDS charlando con Noelia López, directora de cuentas de FrutoDS:

FrutoDS

¿Quienes componéis FrutoDS?

FrutoDS está formado actualmente por un equipo de 8 personas. Un equipo joven (con una media de edad de 30 años) multidisciplinar, especializados en las disciplinas de diseño industrial, gráfico, multimedia, comunicación y marketing.

Hace 6 años empezó a funcionar el estudio, ¿cómo fueron esos orígenes?

Antonio Parcero, David Dopacio y Alberto Montiel se conocen en la Escuela de Diseño Industrial de Ferrol (Universidad de A Coruña) y – después de diferentes experiencias laborales – deciden montar su propio estudio. En aquellos momentos apostar por el diseño industrial aquí, significaba ser pioneros y montar el primer estudio de diseño industrial en Galicia, con todo lo bueno y malo que eso implica.

FrutoDS ha experimentado una evolución. Al principio nos centrábamos únicamente en ofrecer servicios de diseño industrial. Con el tiempo y la experiencia nos dimos cuenta de la importancia que tenía para los clientes que a su vez les ofreciéramos servicios de comunicación aplicada al producto e incorporamos los servicios de diseño gráfico y multimedia. Recientemente hemos incorporado un nuevo servicio de Marketing que nos permite realizar proyectos integrales o 360º.

El inicio fue duro…ya que para funcionar no sólo “había que diseñar bien”… con el tiempo, dedicación, perseverancia y ayuda de profesores, compañeros, amigos e incluso clientes… ahora ya podemos decir que somos un estudio.

¿Cómo se relaciona el diseño industrial y el diseño gráfico?

Ambas son disciplinas que comparten creatividad y dan armas a las empresas para diferenciarse y competir.
Aunque se utilizan herramientas diferentes para plasmar cada una de las disciplinas, comparten el punto de partida y los objetivos. Un claro ejemplo sería un producto novedoso sin una comunicación que esté alineada con su diseño y respalde (sepa contar) qué tiene de novedoso. Sin esto es muy difícil que llame la atención y triunfe en el mercado. Entre ambos es posible generar un concepto único, a nivel de diseño de producto y de comunicación. Nos gusta la idea de partir de un concepto único y poder plasmarlo tanto en el producto como en su catálogo y diferentes aplicaciones: stands, web, paquetería…el potencial es enorme.

Me imagino que diseñar un barco y un logo tendrá elementos comunes pero también diferenciadores ¿no?

Por supuesto, el logo no flota 😉 cada uno tiene sus peculiaridades pero a la hora de trabajar y desarrollar ambos hay puntos coincidentes. Es lo que llamamos “Cultura de proyecto”. Pensamos en el cliente globalmente, en sus necesidades, recursos, su posición en el mercado… y enfocamos el proyecto siguiendo siempre una metodología, delimitando fases, objetivos y timing independiente de la tipología del proyecto, además de enriquecer la figura del diseñador con el conocimiento de diferentes sectores.

¿Qué servicios prestáis en FrutoDS?

Actualmente se acabó el “todo vale”. Todos los vectores de visibilidad de la empresa (producto, comunicación y espacio) deben estar alineados y transmitir un mensaje unificado y coherente. Es por esto que estamos totalmente centrados en ofrecer un servicio 360º a nuestros clientes que engloban el diseño y desarrollo de productos, la estrategia de marketing y la elaboración de las herramientas de comunicación. De esta manera aprovechamos el conocimiento adquirido en el proceso de diseño de producto (el mercado, la competencia, los insights del consumidor, el canal de distribución, …) y lo aplicamos para el posterior desarrollo del proyecto.
Ofrecer este tipo de proyectos integrales ha implicado un cambio de mentalidad a la hora de trabajar y un redimensionamiento del estudio en cuanto a perfiles y red de colaboradores.
Servicios FrutoDS:
– Diseño de producto
– Diseño multimedia
– Diseño de espacios
– Comunicación aplicada
– Marketing
– Proyectos ad hoc

Habéis dicho que: “Como diseñadores en Galicia nos hemos planteado romper dos clichés: El diseño no tiene por qué ser caro y no es un mero ejercicio de estilo.”

Durante estos años de trayectoria profesional nos hemos dado cuenta de cómo es entendido el diseño en algunos casos. Muchos empresarios creen que contratar los servicios de un diseñador les resultará caro y esto no tiene por qué ser así. Nosotros siempre decimos “no pienses en cuanto gastas, piensa en cuánto ganas”. El diseño debe ser rentable y para que funcione debe ser entendido así por ambas partes, diseñador y cliente.

Obviamente hay empresas para las que contratar nuestros servicios supone un esfuerzo económico, sin embargo, nosotros estamos tan convencidos de la importancia de invertir en diferenciación que nos hemos preocupado especialmente en ofrecer múltiples fórmulas de financiación de nuestros proyectos, incluso haciéndonos socios en algunos de los proyectos.

En cuanto al segundo cliché, en ocasiones se tiende a identificar el diseño como un “lavado de cara” de un producto, de un logotipo, de un espacio…sí, por supuesto que esa es una de las funciones del diseño y pero – casi siempre –  se necesita profundizar más allá de la estética. La renovación de los códigos estéticos es fundamental y debe integrarse en la estrategia empresarial. Como tal, debe ser capaz de dar respuesta a los insights del consumidor y ajustarse a las capacidades reales de la empresa (capacidades productivas, financieras, comerciales,…). Para ello es imprescindible tener en cuenta aspectos fundamentales como la funcionalidad, la ergonomía, la tecnología, los costes,… la evolución de la sociedad de consumo.

¿Cual es el futuro para FrutoDS?

Nos gustaría estar al lado de las empresas gallegas y no aspiramos a convertirnos en una gran multinacional. Creemos que principalmente las pequeñas empresas necesitan herramientas para competir y es donde queremos potenciar esta fórmula 360ª (diseño de producto – marketing – comunicación).
Por otro lado, ya hemos empezado a desarrollar algún proyecto en Madrid y son muy interesantes las oportunidades que están apareciendo, así que nunca se sabe…

Habéis tenido clientes grandes y pequeños ¿Con qué tipo de cliente os quedaríais?

Creemos que nuestra figura como diseñadores aporta un valor diferente en cada caso. Los grandes clientes suelen tener su propio departamento de diseño y en algunos casos nuestra figura es similar a la de un consultor que aporta ideas y aire fresco al equipo interno. Con las pequeñas empresas, quizá nos sintamos más identificados. Nosotros mismos somos una pyme y entendemos lo difícil que es innovar y poner productos novedosos en el mercado con recursos limitados. Compartir la transformación que experimenta una pequeña empresa cuando el diseño de un producto funciona es una de las mayores satisfacciones que aporta este trabajo… Ese, podría ser el caso nuestros clientes Orfega (taller de orfebrería santiaguesa, para el que diseñamos joyas con un estilo actual y renovado que le ha permitido internacionalizarse), EV (a quienes les hemos renovado toda la gama de producto de calefacción eléctrica y creado su nueva imagen corporativa) o Portadeza (para los que creamos una nueva marca de segmento alto denominada VitaDesign).

Entrevista: Anxo Reixa – Europublic


Europublic es una de las referencias del sector, Anxo Reixa, socio y director creativo nos permite adentrarnos en esta empresa.

Anxo Reixa Europublic

¿Quienes forman Europublic?

Europublic lo conforman tres socios de referencia  que gestionan cada una de las grandes áreas de trabajo de nuestra empresa: Maxi Yáñez, economista y responsable del Area de Marketing Estratégico; Pedro Linares, periodista que dirige el área de Comunicación y RRPP, y yo mismo, publicitario que tutelo el Área de Comunicación Publicitaria y Multimedia

¿Y como surge Europublic?

Surge como resultado final de un proceso de maduración en el que la filosofía de integración tanto de empresas, como de talentos siempre ha estado presente. En un momento determinado, hace casi 15 años, profesionales que desarrollábamos nuestro trabajo lejos de Galicia en las responsabilidades del marketing y la comunicación  de  compañías internacionales decidimos acometer un proyecto personal desde nuestra tierra, basado en el rigor, la profesionalidad  y la enriquecedora experiencia profesional adquirida para  dar servicio a empresas gallegas, aunque con la filosofía clara de llegar allá donde lo necesitasen nuestros clientes, es decir sin ningún tipo de limitación geográfica.

¿Cómo se estructura la empresa?

Las tres grandes áreas de las que ya he hablado Marketing, Publicidad, Comunicación y RR.PP. concentran prácticamente el 100% de nuestra actividad. Actualmente somos una plantilla fija de 30 profesionales a los que sumamos habituales colaboradores externos en función de las dimensiones y necesidades de  cada proyecto.
Ahora mismo trabajamos en la consolidación de nuestra división Interactiva para atender adecuadamente las necesidades de nuestros clientes en el ámbito on-line

Es curioso ¿tienen dos sedes en Coruña?

Responde a una necesidad operativa. Nuestra sede de A Coruña funciona más en el ámbito de la representación, en tanto que en nuestras oficinas de Oleiros tenemos prácticamente el 90% de la “maquinaria” de la empresa. Es un lugar tranquilo, amplio, muy funcional para nuestra actividad, ubicado en  un agradable y ajardinado entorno   muy eficaz cuando hablamos del desarrollo de  ideas…

Europublic trabaja para importantes empresas gallegas, ¿Cómo se posiciona actualmente la agencia?

Nuestro posicionamiento en el mercado es el de una empresa consolidada con un alto grado de especialización y experiencia en las áreas del marketing y la comunicación, volcada en el servicio y que aporta importantes ventajas diferenciales a nuestros clientes, basadas fundamentalmente en  nuestro importante grado de integración y especialidad de servicios.
En nuestra cartera confluyen diferentes tipologías de clientes, aunque  por nuestro perfil profesional venimos disfrutamos del reconocimiento y la confianza  de grandes empresas que precisan y valoran cada vez mas  nuestra experiencia, agilidad y la capacidad real de ofrecer aportaciones realmente eficaces  desde una actuación integral, lo que podemos considerar como un servicio “llave en mano”…
Nos identificamos con una descripción que alguien ha hecho de nosotros donde nos calificaba como “ un equipo de expertos para no experimentar”.

Recientemente han agregado a Milex ¿qué supone esto para Europublic?

Supone seguir desarrollando nuestra  estrategia de crecimiento y especialización en diferentes mercados. Por una parte, agregamos negocio y presencia en clientes, pero también es el germen de una estructura operativa que, desde Madrid, nos permita acometer proyectos en otros mercados y en otras áreas complementarias.

¿Qué estrategia ha tomado Europublic en el actual contexto económico?

La respuesta anterior define  una parte importante de nuestra estrategia: Especialización y una clara orientación hacia la expansión y ampliación de nuestro mercado.
Nuestra filosofía ha sido desde el principio la racionalidad en nuestros pasos y decisiones. Por eso quizás la crisis no nos está afectando del mismo modo que a otras empresas, y estamos en condiciones de poder emprender nuevos proyectos. Se trata, desde la sensatez, de seguir haciendo crecer nuestra marca y nuestra empresa. Estamos apostando decididamente por ampliar nuestro mercado sin ningún tipo de limitación geográfica. De hecho, actualmente una parte importante de nuestra cartera la integran clientes con sede fuera de Galicia y estamos convencidos de que este es el buen camino. Nos consideramos en las mejores condiciones para competir en un mercado tan globalizado como el nuestro. Por otro lado, no hay que olvidar aquello de que para los chinos la palabra crisis se traduce como oportunidad. Y nosotros compartimos ese pensamiento…

¿Cree qué el sector publicitario está sobredimensionado en Galicia?

No creo que esté sobredimensionado si consideramos el número global de profesionales. De lo que claramente está falto es de empresas sólidas tanto financiera como estructuralmente que sean capaces no sólo de atender un mercado local, sino de ofrecer servicios rigurosos y eficaces más allá de nuestra comunidad…y capaces también de “defender” nuestro mercado de las inevitables incursiones de empresas foráneas…El mercado ya no es local y más allá de lo meramente creativo falta visión empresarial para aglutinar proyectos suficientemente dimensionados.

¿Cree que la especialización de las agencias será el futuro?

Nosotros no nos consideramos definidos por el clásico término de  Agencia. Normalmente no utilizamos esa denominación unida a nuestra marca. Creo que nuestro papel es aportar valor en la comunicación de una empresa. Y yo siempre comparo este papel al de un arquitecto en una obra. En un proyecto arquitectónico confluyen muchos profesionales, oficios distintos, filosofías distintas etc. La obra se ejecuta con eficacia porque el arquitecto es capaz de coordinar a un numeroso grupo de profesionales distintos sabiendo muy bien a qué objetivo deben apuntar cada uno y cuál es el resultado final a conseguir…
Volviendo a la comunicación, y ahora que el concepto “360 grados” vuelve a estar denostado, reivindico el papel de ideólogos y de coordinadores que debemos de tener los responsables de comunicación. Unir talentos, y dimensionar estructuras de forma adecuada, son claves imprescindibles.

¿Cómo cree que cambiará la publicidad gallega en los próximos años?

Quizás yo no hablaría de publicidad gallega como tal. Prefiero hablar de  la publicidad “hecha desde Galicia”. Por una parte existe un evidente problema de tamaño del  mercado gallego, entrelazado o agudizado a su vez con la vieja tentación de  considerar  que, para  situaciones de cierto calado, en ciertas ocasiones se decide  apostar, considero que injustamente, por empresas foráneas quienes paradójicamente, se suelen apoyar con posterioridad en empresas  ubicadas aquí  para la realización de gran parte  de los trabajos que les han contratado. Y digo injustamente, no porque no esté convencido de que se deba decidir en todo momento por la mejor opción presentada, nada más lejos de mi pensamiento, sino porque normalmente estas decisiones suelen llevar aparejadas presupuestos sensiblemente diferentes, es decir,  no se compite en igualdad de condiciones. Lo justo creo que sería apostar por la mejor idea pero compitiendo con idénticos presupuestos.  No obstante, considero que si seguimos mejorando en formación,  invirtiendo en elevar la calidad  del sector, seguiremos consolidando estructuras empresariales capaces de abordar con éxito cualquier mercado. Probablemente entonces volveremos a ilusionar y atraer a una buena parte del “talento gallego” emigrado, que es mucho y de reconocida calidad profesional, y que ahora está desarrollando y aportando valor fuera, en compañías ubicadas lejos de Galicia…